Café 't  Gasthuys

EST. 1977

  • MENU
  • GESCHIEDENIS // HISTORY
  • CONTACT
  • GALERIJ // GALLERY
  • ACTIVITEITEN // ACTIVITIES

GESCHIEDENIS // HISTORY

 

't GASTHUYS

 

HET BINNENGASTHUIS

DE GEUR VAN HET VERLEDEN

 

Waarom dompelen zoveel mensen zich zo graag onder in de gezellige sfeer van een café? Omdat er geen andere plaats is waar de zintuigen zo intens geprikkeld worden: de aanblik van een bonte stoet gasten; het geroezemoes van gesprekken vermengd met het ritme van de muziek; de geur en smaak van voedsel en drank die genoten worden. Wie zijn zintuigen wil prikkelen is bij ’t Gasthuys aan het juiste adres. Bovendien kan zowel in het pand als de directe omgeving de geur van een rijk verleden worden opgesnoven

 

THE SMELL OF THE PAST

 

Why are so many people eager to immerse themselves in the cozy atmosphere of a café? Because there is no other place where the senses can be so stimulated: the arrival of a colorful group of guests; the sound of conversations mixed with the rythm of the music; the smell and taste of food and drinks that are enjoyed. Whoever wants to stimulate their senses is at the right place at 't Gasthuys. On top of that, both in the premises and in the direct environment, the smell of a rich past can be sniffed

 

DE GRIMBURGWAL

In De Grimburgwal werd tijdens de 14e eeuw een versterking opgeworpen langs een natuurlijke waterloop (grim = ook wel grimmig = koud en nat) die tot 1425 de meest zuidelijke stadsgrens vormde.

In 1546 werd de Grimnessesluis aangelegd, in het verlengde van de Nes, om de Grimburgwal te kunnen afsluiten van de Amstel. Deze sluis, nog geschetst door Rembrandt, bleef bestaan tot hij in 1868 werd gesloopt. Zeven jaar eerder was een brug over de Grimburgwal aangelegd (nu deel van de Oude Turfmarkt, bij het standbeeld van Wilhelmina). De Nes loopt nog steeds tussen de bebouwing door tot aan het water, herinnerend aan de vroegere sluis.

 

In the Grimburgwal, during the 14th century, a reinforcemand was built alongside a natural watercourse (grim comes from 'grimmig' which translates to cold and wet) which formed the most southern city limit until 1425.

In 1546 the Grimnessluis was built in the extension of the Nes, to close the Grimburgwal from the Amstel river. The lock, which was also sketched by Rembrandt, existed until 1868 when it was demolished. Seven years before that a bridge was built over the Grimburgwal (which is now part of the Oude Turfmarkt, at the statue of Queen Wilhelmina). The Nes still runs between the buildings all the way to the water, reminded of the old lock.

 

KLOOSTERS

De levendige uitgaansbuurt rond het café werd tot de 17e eeuw ‘Stille Zijde’ genoemd omdat er tot ver in de 16e eeuw voornamelijk kloosters stonden. Het steegje direct naast het café ‘Het Gebed zonder End’, herinnert nog aan deze tijd waarin aan het bidden geen einde leek te komen. Toen Amsterdam in 1578 in één klap van een katholieke in een protestantse stad veranderde was het gedaan met de kloosters, monniken en nonnen. Al zijn er rond de Oude Kerk nog veel vrouwen die ‘de heer’ toegewijd hun diensten aanbieden. Hun devotie heeft wel een iets lichamelijker karakter dan die van de maagdelijke ‘bruiden van Jezus’ uit vervlogen tijden.

 

The vibrant entertainment district surrounding the café was called 'the Silent Side' until the 17th century, because until far in the 16th century there were mainly monasteries in the area. The alley next to the café, 'Het Gebed zonder End' (prayer with no ending), still reminds of this time where praying didn't seem to end. When in 1578 Amsterdam suddenly changed from a catholic to a protestant city, the monasteries, munks and nuns were no more. Though there are still many women who still praise 'him' by practicing their services. Their devotion does have a little more of a physical side than the virgin 'brides of Jesus' from days gone by.

HET BINNENGASTHUIS

De kloosters in Amsterdam maakten overal plaats voor woonhuizen, werkplaatsen en openbare gebouwen. Café ’t Gasthuys dankt zijn naam aan het ‘ziekenhuis’ dat toen gevestigd werd aan de Grimburgwal, het z.g.n. ‘Binnengasthuis’, dat er nog staat.


Sinds het einde van de 20ste eeuw maakt het deel uit van de Universiteit van Amsterdam. Aangezien studenten alcohol geheel anders gebruiken dan verpleegsters doen, een goede ontwikkeling voor ‘t Gasthuys! Overigens, over alcohol gesproken, in Amsterdam werd al sinds de middeleeuwen veel bier geïmporteerd. Aan de ‘bierkaai’ bij de Oude Kerk, op een steenworpafstand van de Grimburgwal, werden vaten bier uit Duitsland gelost door potige kerels met wie je beter geen ruzie kon krijgen. De Nederlandse taal heeft er de uitdrukking ‘vechten tegen de bierkaai’ aan overgehouden als aanduiding voor een bij voorbaat kansloos gevecht.

 

The monestaries in Amsterdam were making place for houses, workshops and public buildings everywhere. The name of Café 't Gasthuys comes from the 'hospital' that was established at the Grimburgwal, the so called 'Binnengasthuis', that's still there..Since the end of the 20th century the Binnengasthuis is part of the University of Amsterdam. Given the fact that studens have a different purpose for alcohol than doctors do, it's a good development for 't Gasthuys! Speaking of alcohol, since the middle ages a lot of beer has been imported into Amsterdam. At the 'bierkaai' at the Oude Kerk, close to the Grimburgwal, barrels of beer from Germany were unloaded by burly men who you didn't want to mess with. There's an expression in Dutch called 'to fight with the bierkaai' which designates a hopeless fight.

HET PAND IN DRIE DELEN

Het oudste deel van ’t Gasthuys, aan de Grimburwal nr. 7, dateert uit ongeveer 1870. Later zijn het middenstuk (ca. 1900) aan het Gebed Zonder End nr. 8, en het achterdeel (ca.1930) toegevoegd. Rond deze tijd had de tabaksindustrie voet aan de grond gekregen in het stadsdeel rond het pand. Waar in een ver verleden gebeden ten hemel stegen, trok nu dus tabaksgeur het hemelsblauw tegemoet. In het achterpand van het huidige café werden tabaksbladeren op kleur gecontroleerd. Hierbij werd dankbaar gebruik gemaakt van de gelijkmatige lichtval aan de noordzijde van het pand. Inmiddels is de hele tabaksindustrie alweer ‘in rook opgegaan.’

 

The oldest part of 't Gasthuys, at Grimburgwal nr. 7, dates from around 1870. Later the middle part (around 1900) at the Gebed Zonder End and the rear of the café (around 1930) were added. Around this time, the tobacco industry was upcoming in the part of the city that surrounded the café. The smell of tobacco was rising to the sky, at the same place where prayers used to rise to the heavens many years ago. In the back of the premises, tobacco leaves were checked on color. The even incidence of light on the north side of the premises was very useful for doing this. Meanwhile, the whole tobaco industry has 'gone up in smoke.'

HET HEDEN

Piet Römer, een van Nederlands’ bekendste acteurs, was de eerste uitbater van het café. Op 6 november 1977 kreeg hij van de gemeente een drankvergunning en toestemming om personeel achter de bar te laten werken. Deze is te bezichtigen op een ‘ereplaats’ achter in het café. Terecht, want wat is een café nu zonder deze twee zaken? Dan heeft het meer weg van een eh…klooster! In 1979 kwam het café in het bezit van de huidige eigenaren. Het heeft zich ontwikkeld tot een gezellige ankerplaats voor studenten, theaterbezoekers, toeristen en andere gasten. Er kan zowel een ‘natje’ als een ‘droogje’ genoten worden, en sinds de introductie van de eerste dagschotel in 1986 heeft het ‘t Gasthuys een reputatie op te houden als eetcafé. Het hele jaar rond is het er goed toeven. ’s Winters als de kachel brandt, en ’s zomers op het caféterras als de zon uitbundig schijnt. En één ding is nu al ruim veertig jaar onveranderd: aan de Grimburgwal in het hart van de oude stad ligt een van de gezelligste cafés van Amsterdam!

 

Piet Römer, one of the most well-known actors in the Netherlands, was the first owner of 't Gasthuys. On the 6th of November in 1977, he received a liquor license from the municipality and permission to let staff work behind the bar. proof of this is still visible in the back of the bar. Fair enough, because what makes a good café without these two factors? Then it would look more like a uhm...monestary! In 1979 the café was taken over by the current owners. It has developed into a cozy home base for students, theater visitors, tourists and other guests. People can enjoy both food and drinks, and eversince the first dish of the day was introduced in 1986 , 't Gasthuys has made the name of an eatery. All year round you can have a great time here. During winter to warm up inside, during summer on our sunny terrace. One thing definitely hasn't changed in over 40 years: at the Grimburgwal in the middle of an old city, you can find one of the most cozy cafés Amsterdam has to offer!

Café 't Gasthuys

EST. 1977